İnşaatçıları seyreder gibi fotoğrafçıları seyreden insanlar var. Yaş ilerledikçe bu “seyretme” deneyimi insanın iyice ruhuna işliyor sanırım. Nedense yaşlı insanlarda bu huyun daha fazla görüldüğünü düşünüyorum. Umarım yaş önyargısı yapmıyorumdur ama kırkından sonra beni kimse “yaşçılık”la suçlamaz herhalde. Şahsen fotoğraf çekerken maruz kalıyorum kendilerine. Elleri belinde, arkasında, kolları kucağında kavuşturmuş şekilde, tek eli duvara yaslanmış halde ya da eli çenesinde bir amcanın yanımda aniden belirmesiyle olduğum yerde sıçradığım çok olmuştur. Bu pozu ne zaman aldılar? Ne kadar zamandır beni seyrediyorlar? Hiçbir fikrim olmuyor.
Öncelikle iş yapan insanı seyretme dürtüsünü anlıyorum. YouTube’da saatlerce tamir videoları izleyen insanlar var ve kim ne derse desin bunun “tedavi edici” olabileceğine de inanıyorum. Ben de yaptım, oradan biliyorum. Sadece seyretme haline geçiş ve bunun yarattığı unutma, düşünmeme halinin iyi gelmesi… Tedavi olmak için bir şey yapmak kadar hiçbir şey yapmamayı başarmak da önemli. Bazen iyileşmek için vücudumuzun bir parçasının dinlenmesi gerekir ve onun yüzünden komple oturur ya da yatarız. Bu tedavi haline geçişi kendiniz üreterek sağlayamıyorsanız bir süreliğine bir şey izleyerek sağlayabilirsiniz.
Bu izleme deneyimlerinde (inşaatlar ya da tamir videoları) hep bir görsellik içinde kaybolma hali var. Görsel olarak birinin bir şey yaptığını “anlama” ve takip etme: inşaat çalışanları, kamyonlar, vinçler ya da tamir videolarındaki vida sıkan eller, bir nesnenin değişip dönüşmesi vs. Hepsini anlıyorum ama fotoğraf çeken insanı niye izlediklerini henüz çözebilmiş değilim. Yaptığım şeyi görmüyorlar. Hiçbir ilerleme takip edemiyorlar ve sonucu da merak etmiyorlar ama izliyorlar.
Aynısı geçenlerde yine başıma geldi. Fotoğraf çektiğim sırada yanıma yaklaşan bir “dayı”nın sesiyle irkildim: Lanzeitbelichtung! (Almanca uzun pozlama) Sonra yanıma iyice yaklaştı (bir taraftan da ufacık köpeğini tasmasından çekiştirdi) ve tekrarladı: Langzeitbelichtung. “Uzun pozlama” yaptığımı anlamış. Sağ olsun bunu belli etti. Takdir ettiğini de gösterdi ve “uzun pozlama iyidir” gibisinden birkaç laf etti gitti.
Arkasından yine konsantre olmuştum ve dünyayı unutmuştum ki bir anda hızlı hızlı konuşan başka bir yaşlı adamın alında bir süredir benimle konuştuğunu fark ettim. Ağaçlardan ve manzarayı kapatan dallardan şikâyet ediyordu. Burası bir “izleme noktasıydı” ve ona göre öndeki bahçelerin sahipleri ağaçların dallarını kesmek zorundaydı. Bu durumun sonucunda ben eğer çok kötü fotoğraflar çekiyorsam (inşallah çekmiyorumdur) bunun suçlusu da öndeki bahçelerin sahipleriydi.
İçimde beni iki uca savuran, garip bir duygu hissettim. İçim mi ferahladı (kötü fotoğrafların suçlusu ben değilim) yoksa içime bir kurt mu düştü (fotoğraflar çok kötü olacaktı) emin değilim. Açıkçası o dalları seviyordum ve fotoğraflarımda ve videolarımda bir katman olarak önde durmalarının güzel olduğ
unu düşünüyordum. Yoksa değil miydi?
İtalyancada bu tür durumlar için kullanılan "umarell" kelimesi hakkında okumak ve satılan oyuncakları incelemek isterseniz aşağıda wiki bağlantısını ve umarell oyuncakları satan online dükkanların bağlantılarını paylaşıyorum.
Umarell ne mi?
"Umarell, Bologna lehçesinde emeklilik yaşındakilerin inşaat veya yol yapım çalışmalarını elleri arkada izlemeleri ve istenmeyen tavsiyelerde bulunmalarına atıf yapan modern bir sözcüktür. "